index next

Ik ben een muziekliefhebber en wil graag de beste geluidskwaliteit als ik een geluidsopname afspeel of opneem. Ik heb tot en met 1997 gebruik gemaakt van de volgende afspeelapparaten:

- Platenspeler
- CD-speler
- Cassettedeck

Met de laatste kan men behalve afspelen ook opnemen.
Na 1997 heb ik overwogen de volgende apparaten te gebruiken:

- Tapedeck
- Hifi-stereo videorecorder
- PCM-processor
- DAT-recorder
- DCC-recorder
- Mini-Disk recorder
- Computer (met geluidskaart/mpeg-kaart/cd of dvd brander/tv uit/lcd televisiescherm)
- Een portable MPEG-Audio speler
- Standalone DVD speler/recorder met Divx, MP3, VCD en SVCD weergave

Als men niet de simpelste versie koopt dan kunnen deze apparaten, net als een cassettedeck, behalve afspelen ook opnemen. Er bestaan nu ook portable MP3-spelers waarbij opname mogelijk is (een Laptop computer kan dit ook).
Van deze acht apparaten werken de eerste vijf met tapes. Dit wordt als nadeel gezien.
Het Tapedeck en de Hifi-video werken met een analoog signaal en dat wordt ook als nadeel gezien. De rest is digitaal.

De PCM-processor is misschien niet zo bekend, maar in feite zijn alle digitale recorders een variant op de PCM-processor.
Ik heb hem er apart bij vermeld, omdat er vlak na de introductie van de CD-speler apparaten op de markt waren die zo werden genoemd. Soms werken deze apparaten met een eigen (normale video)tape, maar er bestaat ook minimaal een PCM-processor (van het merk Sansui) die aan te sluiten is op iedere willekeurige videorecorder.

Digitaal opnemen werd zo wel erg makkelijk vond de electronica- en muziekindustrie en dus bedachten ze de DAT-recorder. De DAT-recorder is een PCM-processor met een eigen tape. Deze tape blijkt uit hetzelde materiaal te bestaan als een gewone videoband, alleen de behuizing verschilt (kleiner) en de prijs ligt veel hoger. Er zijn zelfs ooit Sony video/DAT recorders gemaakt waarbij de digitale geluidsopname op een normale (en dus goedkope) 8 mm videoband mogelijk is. Voor DAT recorders is ook een soort electronische beveiliging tegen kopieren bedacht, waarop ik nu niet verder zal ingaan.

Bij CD's en DAT-tapes wordt het volledige PCM-signaal vastgelegd. Dit vereist een grote opslagcapaciteit (74 minuten op een CD is ongeveer 650 Mb).
De DCC-recorder en Mini-Disk recorder daarentegen werken allebei met datacompressie. Bij de Mini-Disk schijnt de geluidskwaliteit daardoor hoorbaar minder te zijn.

Computer lijkt beste keuze

Dit alles in overweging genomen blijft er volgens mij maar een goed alternatief over en dat is de computer (eventueel i.c.m. portable MP3-speler).
Hier volgen enkele mogelijkheden van de computer:

- Men kan (net als bij DAT) het volledige PCM-signaal vastleggen.
Men moet dan wel over voldoende opslagcapaciteit beschikken en voor analoge geluidsbronnen moet men beschikken over een kwalitatief goede geluidskaart.
Mijn eigen ervaring met analoge harddisk-recording is zeer goed en dat komt denk ik ook door mijn geluidskaarten en de software die ik gebruik.
Digitale geluidsbronnen kunnen rechtstreeks, dus zonder kwaliteitsverlies, digitaal opgeslagen worden op de computer indien men beschikt over een digitale ingang (SPDIF). De bron moet dan uiteraard een SPDIF uitgang hebben.
Audio-CD's kunnen met de juiste software ook digitaal gekopieerd worden zonder tussenkomst van een geluidskaart (Digital Audio Extraction genaamd).
- Met de computer kan men (net als DCC en MiniDisk) van datacompressie gebruik maken. Hiervoor moet men het liefst een snelle CPU met coprocessor (minimaal een 386DX) hebben, want anders duurt het comprimeren (encoderen) te lang.
De eerste door mij gebruikte compressiemethode is MPEG-Audio Layer II. Men kan een zogenaamde MPEG-audio encoder gebruiken (zoals het programma AMPEG) om grote geluidsfiles te comprimeren. Bij Layer II kan dit resulteren in een compressie van 8:1 (verhouding originele file:mpeg-file), zonder dat er duidelijk hoorbaar kwaliteitsverlies optreedt. Het afspelen van Layer II (.MP2) doe ik behalve softwarematig met mijn geluidskaart ook met een zogenaamde MPEG-kaart. Ik heb er een van het merk Philips (de PCA11MP) en een van Sigma Designs (de Reel Magic of Real(?) Magic). De geluidskwaliteit van beide kaarten is goed (al hoor ik bij de Philips een bromtoon op de achtergrond).
Mijn favoriete compressiemethode is nu MPEG-Audio Layer III (.MP3). Hierbij is een compessie van 11:1 mogelijk zonder duidelijk kwaliteitsverlies.
Ik ben in staat om met mijn 486 computer (AMD486DX 100 overgeklokt tot 120 Mhz) MPEG-Audio Layer III softwarematig af te spelen in de hoogste kwaliteit. - Moderne computers kunnen (m.b.v. de juiste software) alle mogelijke digitale multimedia bestanden afspelen, varierend van een ouderwetse audio cd tot een DVD met 5 kanaals surround geluid...

Helaas hebben de meeste computers ook grote nadelen die de genoemde losse apparaten niet hebben:

- De koeling van de meeste computers maakt veel lawaai.
- Opstarten (BIOS en besturingssysteem) duurt lang.
- In de regel zijn een beeldscherm, toetsenbord en muis vereist.

Sinds de komst van de eerste portable MP3 speler (de MPMAN) is het nog aantrekkelijker geworden om voor MP3 te kiezen. Zoals ik had voorspeld zijn de prijzen van dit soort apparaten gedaald. Portable MP3 spelers die van CD-ROM lezen en ook gewone (audio) CD's afspelen verdrijven inmiddels de gewone portable CD spelers.
Portable MP3 spelers met Flash geheugen als opslagmedium zijn inmiddels gemeengoed. Deze Flash memory apparaten hebben geen bewegende delen en zijn daardoor zuinig in stroomverbruik en niet aan slijtage onderhevig.
Een portable cassettespeler, cd-speler, mini-disk speler of dcc-speler is inmiddels hopeloos ouderwets!
Standalone DVD spelers/harddiskrecorders en MP4 spelers/recorders hebben inmiddels bijna de VHS videorecorder verdreven. MP3 spelers voor in de auto komen er ook steeds meer.
In de toekomst zullen alle spelers welke van een schijf lezen niet alleen audio CD´s maar ook CD´s met MP3 bestanden kunnen afspelen. In een later stadium zullen zij ook allemaal DVD´s (tot wel 5,2 Gb) en wellicht Blue Ray disks met daarop MP3 bestanden kunnen worden afgespeeld.

index next